فصل دوم پایان نامه و پیشینه نظری تفکر انتقادی عنوان این پژوهش می باشد که در ان به مبانی نظری و پیشینه تحقیق می پردازیم. 

 

 

 

در خلال قرن بیستم، متخصصان به حمایت از دیدگاه دیویی مبنی بر اینکه یادگیری نحوه تفکر باید هدف اصلی آموزش باشد، پرداختند و توانایی تفکر نقادانه را به عنوان هدف آموزش مورد تأکید قرار دادند. با معطوف شدن توجه‌ها به تفکر انتقادی متخصصان تعاریف مختلفی را از آن ارائه دادند. با این حال، تا سال 1990 تعریفی روشن از تفکر انتقادی که مورد توافق همگان باشد، حاصل نشد. در سال 1990 انجمن فلسفی امریکا از این نوع تفکر تعریفی مورد توافق را مطرح کرد که تعاریف برجسته قبلی در شکل‌گیری آن تأثیر بسزایی داشتند (گیانکارلو و فاسیونه، 2001). در ادامه، به مرور این تعاریف پرداخته می‌شود. 

 

 

 


در سال 1978 بروکفیلد تفکر انتقادی را ترکیبی از چهار عامل تعریف کرد: (1) شناسایی و به چالش کشیدن مفروضه‌هایی که به عنوان پایه و اسـاس ایده‌ها، ارزش‌ها و اعمـال عمل می‌کنند، (2) در نظر داشتن اهمیت بافت، (3) فرض کردن و کشف کردن حالت‌های احتمالی ممکن و (4) شک‌گرایی خردمندانه . 

 

 

 


بیر (1985، ص. 214) تفکر انتقادی را به صورت «تجزیه و تحلیل دقیق، مصرانه و بی‌طرف هر دانش، ادعا یا عقیده‌ای به منظور قضاوت در مورد اعتبار و یا ارزش آن» تعریف می‌کند (ص. 214). مه‌یرز  (1986) تفکر انتقادی را به عنوان توانایی پرسیدن سؤال‌های مقتضی و مناسب و تجزیه و تحلیل پاسخ‌ها بدون ملزم بودن به ارائه پاسخ‌های احتمالی دیگر تعریف می‌کند. کرفیس (1988) تفکر انتقادی را کندوکاوی به منظور به دقت بررسی کردن یک موقعیت، سؤال، مشکل، یا پدیده در نظر می‌گیرد که به وسیله آن فرد می‌تواند به نتیجه منطقی قابل‌توجیهی برسد. بنا به عقیده کرفیس از ویژگی‌های این نوع تفکر آن است که در آن تمام مفروضه‌ها قابل به چالش کشیده شدن هستند، با دیدگاه‌های متفاوت بی‌باکانه مواجهه می‌شود و نسبت به نتیجه‌گیری خاصی سوگیری وجود ندارد. 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش تفکر انتقادی

2-1- تاريخچه و مباني نظري تفکر انتقادی    44

2-1-1- تفکر انتقادی     45
2-1-1-1- تلاشی در جهت ارائه تعریفی مورد توافق همگان:
 پروژه تحقیقاتی دلفی در سال 1990    48

 2-1-1-1-1- مؤلفه‌های تفکر انتقادی    50

2-1-1-1-1-1- مؤلفه مهارتی تفکر انتقادی    50
2-1-1-1-1-2- مؤلفه گرایشی تفکر انتقادی    52
2-1-1-1-1-2-1- مفهوم گرایش    52
2-1-1-1-1-2-2- گرایش‌های تفکر انتقادی    54

2-1-1-1-1-2-3- سنجش گرایش‌های تفکر انتقادی     55

2-1-1-1-1-3- رابطه مؤلفه مهارتی و مؤلفه گرایشی تفکر  انتقادی     56
2-1-1-2- عمومی بودن تفکر انتقادی در مقابل اختصاص داشتن آن به زمینه‌ای خاص     57
2-1-2- تمایز تفکر انتقادی از مفاهیم دیگر    58
2-2- تحقیقات پیشین در زمینه عوامل تأثیرگذار بر گرایش‌های تفکر انتقادی    60
2-2-1- رابطه بین ارزش‌های فرهنگی و گرایش‌های تفکر انتقادی    61
2-2-2- رابطه بین ارزش‌های فرهنگی و ابعـاد الگـوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد     75
2-2-3- رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد و گرایش‌های تفکر انتقادی    81
2-2-3-1- رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و گرایش‌های تفکر انتقادی    82
2-2-3-2- رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات دانشجـو- استـاد و گرایش‌های تفکر انتقادی    85
2-2-4- رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد  و ارضای نیازهای روان‌شناختی پایه    88
2-2-5- رابطه بین ارضـای نیـازهـای روان‌شنـاختی پـایـه و گرایش‌های تفکر انتقادی    96
2-2-6- نقش واسطه‌گری ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد در رابطه بین ارزش‌های فرهنگی و گرایش‌های تفکر انتقادی     99
2-2-7- نقش واسطه‌گری ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد در رابطه بین ارزش‌‌های فرهنگی و ارضای نیازهای روان‌شناختی پایه     101
2-2-8- نقـش واسطـه‌گـری ارضـای نیـازهـای روان‌شنـاختـی پـایـه  در رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده و دانشجو- استاد  و گرایش‌های تفکر انتقادی    104
2-3- فرضيه‌هاي پژوهش    106
2-4- تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش    108

پیشینه تحقیق
 تحقیقات انجام شده خارجی
تحقیقات انجام شده داخلی

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی