ماهیت خود نظم دهی و بررسی نظریه های آن


به کنترل فراشناختی  تعیین هدف  خود نظم دهی گفته می شود (زیمرمن ، 2002).در خود نظم دهی افراد  به طور ذهنی به عقب برمی گردند و تلاش های خود برای رسیدن به هدف را مرور می کنند. در واقع خود نظم دهی عملی ذهنی است که فرد را برای کنترل و ارزیابی کردن برنامه های هدفمند جاری خود یاری می کند. خود نظم دهی فرایندی جاری و چرخه ای است که آینده نگری، عمل و تأمل را شامل می شود. آینده نگری، تعیین هدف و برنامه ریزی راهبردی، از جمله اجرای قصدها را شامل می شود. فرد برای رسیدن به این آینده نگری پیش از عمل به تامل می پردازد و بازخورد می گیرد. در این زمان فرد به ناهمخوانی بین هدف و عملکرد پی برده و بازخورد می گیرد و به منابع موجود آگاه می شود. ماهیت چرخه خود نظم دهی زمانی بیشتر خود را نشان می دهد که تامل و تنظیم به آینده نگری قبل از عملکرد به رفتار آگاهانه تر و بهتری منجر شود (ریو ،2005؛ ترجمه سید محمدی، 1387).


نظریه های خود نظم دهی
1. نظریه ی خود نظم دهی بندورا
بندورا (1986) سه شرط را برای خود نظم دهی مطرح کرده است. خویشتن نگری ، خود قضاوتی  و خود واکنشی . خویشتن داری یعنی افراد بتوانند اعمال خودشان را زیر نظر بگیرند. اطلاعات گردآوری شده از راه خویشتن نگری، به عنوان یک سازمان دهنده برای تغییر به کار گرفته می شود. اما افراد باید عملکرد خود را ارزیابی کنند و این موضوع با خود قضاوتی است. افراد توانایی ژرف اندیشی دارند و می توانند از طریق تعیین اهداف شان درباره ارزش اعمالشان قضاوت کنند و قضاوت ها به خود واکنشی منجر می شود، این خود واکنشی روش هایی هستند که افراد از طریق تقویت کردن و یا تنبیه کردن خود برای اعمال خود مشوق ها یا پاداش هایی را به وجود می آورند (فیست ، 2002؛ ترجمه سید محمدی، 1387).افراد خود نظم ده، براساس معیارها و اهدافی که برای خود انتخاب کرده اند، مشخص می کنند که کدام یک از رفتارهایشان با معیار و اهدافشان همخوانی دارد و کدام یک از آن ها ناهمخوان است، بنابراین این افراد براساس ارزیابی شخصی به صورت مثبت یا منفی به رفتارهایشان واکنش نشان می دهند (بندورا، 1997).بندورا (1997) خود نظم دهی را متغیر مهمی برای پیشرفت فرایند اجتماعی شدن در نظر می گیرد و چنین می گوید فرد با سازماندهی محیط و تعیین اهداف و پیامدهای مورد انتظار به شناختی می رسدکه تا حدودی رفتار آدمی را به کنترل در می آورد. 


2. نظریه ی خود نظم دهی کارور و شی یر 
کارور و شی یر الگوی قابل تعمیمی از خود نظم دهی تهیه کرده اند که درگیری خود نظم یافته افراد را در تکالیف توصیه می کنند. زمانی که فرد به دنبال هدفی با مانعی رو به رو شود مسئله را ارزیابی می کند و بازبینی در مسئله و اطمینان  و امیدواری  طرح قبلی را رها کرده و با تغییر و اصلاح و تلاش بیشتر می تواند به هدفش نزدیک شود. اگر اطمینان و امیدواری وجود نداشته باشد، فرد براساس طرح قبلی خود تلاش می کند، کار را در جهت اولیه خود ادامه می دهد. وقتی که فرد به بازبینی پیشرفت خود می پردازد و در مورد آن قضاوت می کند عواطف حاصل از این نظارت و قضاوت بر درگیری بعدی تاثیر می گذارد، این قضاوت ها نیز به نوبه ی خود براساس سطح اطمینان و امیدواری فرد تشکیل می گردد (طاهری خراسانی، 1378).
کارور و شی یر (1982) خود نظم دهی را با سه مولفه معرفی می کنند: تعیین معیارها و اهداف رفتاری، مقایسه خود واقعی با معیارها و تغییر دادن وضعیت جاری. عقیده بر این است که نقص در هر کدام از مولفه ها احتمال دارد باعث ایجاد مشکلاتی در خود نظم دهی شود.

 

 

 

 

 

فهرست مطالب 
2 1 2 6 تعاریف خود نظمدهی    1
2 1 2 7 نظریه های خود نظمدهی    2
2 1 2 7 1 نظریه ی خود نظمدهی بندورا    2
2 1 2 7 2 نظریه ی خود نظمدهی کارور و شییر    3
2 1 2 7 3  نظریه خود تنظمی باتلر و واین    4
2 1 2 7 4 نظریه خودنظمدهی پینتریچ و دیگروت    5
منابع    6
منابع فارسی    6
منابع انگلیسی 14