تكانشگري و رفتار تكانشي داراي سه ويژگي اساسي است كه آن را از اصطلاحات مشابهي مانند بيش واكنش  جدا مي كند. اين رفتارها، شتاب زده، برنامه ريزي نشده ، بدون فكر و مستعد اشتباه  هستند، در حالي كه در بيش واكنش به جاي تأكيد بر سرعت بروز عكس العمل، تأكيد بر شدت و طول زماني است كه عكس العمل رخ مي دهد (سوان و هلندر ، 2002). رفتارهاي تكانشي همچنين برخلاف رفتارهاي جبري است كه فرد بر وجود رفتار آگاهي دارد و هدف از رفتار، نه كسب لذت، بلكه عموماً دوري از يك اضطراب مي باشد. همچنين متفاوت از رفتارهايي كه ناشي از نارسايي در داوري  و تصميم گيري مي باشند و فرد در حقيقت در مرحله قضاوت اختلال دارد (مولر و همكاران، 2001). مولر و همكاران (همان جا) بر پايه بررسي هاي انجام شده با رويكردهاي زيستي، روان شناختي و جامعه شناختي بر روي تكانشگري، كوشيده اند تعريفي براي پوشش هر سه رويكرد با عنوان تعريف زيستي - رواني - اجتماعي  ارايه نمايند.ما در اینجا به بررسی و تشریح فصل دوم پایان نامه و پیشینه نظری تکانشگری و رفتارهای تکانشی می پردازیم.

 

 

 


ديدگاه زيستي در بررسي هاي انجام شده بر روي خشونت هاي ناشي از تكانشگري، نشان داده است كه ساختار ذهني برخي از افراد براي دست زدن به اعمال پرخاشگرانه مستعدتر از افراد ديگر مي باشد. به طوري كه در ارزيابي-هاي الكتروفيزيولوژيك، اين افراد دامنه هاي پتانسيل برانگيخته  بلندتري نسبت به سايرين داشته و همچنين ميزان سوخت و ساز سروتونين در مايع مغزي - نخاعي اين افراد نسبت به سايرين بيشتر است.
ديدگاه روان شناختي، تكانشگري را بر پايه سه مقوله تنبيه و/  يا خاموشي ، پاداش گزيني  و بازداري پاسخ/ توجه  بررسي نموده و باور دارد كه تعريف تكانشگري بايد دربردارنده سه عنصر زير باشد: كاهش حساسيت فرد به پيامدهاي منفي رفتار، عكس العمل سريع و ناخواسته به محرك پيش از ارزيابي كامل اطلاعات و بي اعتنايي به پيامدهاي درازمدت رفتار.

 

 

 

 


ديدگاه اجتماعي به تكانشگري، به عنوان يك رفتار آموخته شده مي نگرد كه كودك از خانواده و محيط اطراف آموخته است و بر اساس آن براي به دست آوردن خواسته هاي مطلوبش به سرعت واكنش نشان مي دهد و اين ويژگي نه تنها بر خود فرد بلكه بر سايرين هم اثر مي گذارد (نظريه يادگيري اجتماعی) . گروهي از افراد براي يادگيري واكنش شتاب زده و ناخواسته در برابر محرك هاي دروني يا بيروني، بدون توجه به پيامدهاي منفي اين اعمال براي خود يا ديگران، مستعد می باشند. افرادي كه با عنوان  «خشونت تكانشي»  طبقه بندي مي شوند، بنا بر تعريف بالا از لحاظ زيستي نيز مستعد اعمال تكانشي مي باشند و كاملاً متفاوت از گروه ديگري هستند كه دست به اعمال خشونت آميز مي زنند و محرك اولية موجه و منطقي براي خود دارند (مانند دست زدن به خشونت عليه كسي كه عضو باند مخالف بوده است) (مولر و همكاران، 2001)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب 
1-6تعريف مفهومي تکانشگری    4
1-7 تعريف عملياتي تکانشگری    4
فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تکانشگری     6
2-1-2 تکانشگري    6
2-1-2-1 تکانه    8
2-1-2-2 پردازش گزينه ها در تصميم گيري مخاطره آميز    10
2-1-2-2-1 عامل ارزش    11
2-1-2-2-2عامل زمان    11
2-1-2-2-3 عامل احتمالات    12
2-1-2-3رويكردهاي مختلف در تحليل رفتارهاي تكانشي    19
2-1-2-3-1 رويكرد شخصيت شناسانه    20
2-1-2-3-2 رويكرد رفتارگرايانه    25
2-1-2-3-3  رويكرد زيستي    26
2-1-2-3-4رويكرد اجتماعي    29
2-1-2-4 تكانشگري و جنسيت    29
2-1-2-5اختلالهاي مرتبط با تكانشگري    29
2-1-2-6 تعاریف خود نظمدهی    30
2-1-2-7 نظریه های خود نظمدهی    32
2-1-2-7-1 نظریه ی خود نظمدهی بندورا    32
2-1-2-7-2 نظریه ی خود نظمدهی کارور و شییر    33
2-1-2-7-3  نظریه خود تنظمی باتلر و واین    34
2-1-2-7-4 نظریه خودنظمدهی پینتریچ و دیگروت    35
2-1-2-8  پژوهش ها درباره تکانشگری    35
2-2 پیشینه پژوهش    38
2-2-1 پژوهشهای داخلی    38
2-2-2 پژوهش های خارجی    49
2-3 جمع بندی    54
منابع    58
منابع فارسی    58
منابع انگلیسی    67