یانگ ( 2002 )مفهوم طرح واره، را به عنوان واحد تبیین نظریهي خود انتخاب کرد و پیرامون آن به نظر پردازي مشغول شد. در اثر تجارب اولیه کودك با والدین و محیط اطراف به تدریج نظام باورهاي (طرح واره، مفروضه، افکار خودآیند) در ذهن او شکل می گیرد. در این نظام باورها به صورت نهفته باقی می ماند و در سیر زندگی برخی از حوادث آن را فعال می کنند. در اثر این فعال سازي، علایم شناختی، عاطفی، انگیزش، رفتارش و فیزیولوژیکال پدید می آیند(بلک بورن  ،1998). البته یانگ و همکاران ( 2003 ) بر نقش خلق و خو در شکل گیري سبک هاي مقابلی تاکید ویژه اي دارند و پدیده آسیب شناسی شناختی را تنها به عوامل یادگیري کاهش نمی دهند، بلکه نقش ویژگی هاي بیولوژیکی را نیز برجسته می کنند. 

 

 

 

 


اگر چه اصطلاح طرح واره در روان شناسی شناختی و شناخت درمانی سابقه زیادي دارد، به طوري که از آدلر ( 1929 ؛ به نقل از اسپري، 1999) به عنوان منادي این بحث یاد می کنند، اما با کارهاي بک(1985،1979) این اصلاح اهمیت ویژه اي پیدا کرد. در شناخت درمانی معمولاً بین مفروضه ها و طرح واره ها تمایز قایل می شوند. مفروضه ها، حالت شرطی دارند و در قالب جملات « اگر ... پس » بیان می شوند،»

 

 

 

 

اما طرح واره ها، غیرشرطی هستند. در متون شناخت درمانی، مفروضه ها به اسامی دیگري نیز شناخته شده اند مثل باورهاي واسطه اي  یا شرطی(بک،1995)؛ قواعد (مک کی  و فانینگ ، 1991 )؛ نگرش هاي ناکارآمد ، مفروضه هاي ثانوي  (بک و همکاران ، 1979 ).اخیراً یانگ و همکاران (1386)  به این نتیجه رسیده اند که باورهایی که در ابتداي زندگی شکل می گیرند، غیرشرطی و آن هایی که بعدها در سیر تحول پدید می آیند، شرطی هستند. یانگ و همکاران ( 1386 ) طرح واره هاي ناسازگار اولیه را به دو دسته شرطی و غیرشرطی تقسیم کرده اند که در جدول 10 به آن اشاره می شود

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب
تعریف نظری طرحواره های ناسازگار اولیه
تعریف عملیاتی طرحواره های ناسازگار اولیه
نظریه یانگ
طرحواره های حوزه ی بریدگی و طرد    
طرحواره ی رهاشدگی / بی ثباتی
طرحواره ی بی اعتمادی / بدرفتاری    
طرحواره ی محرومیت هیجانی
طرحواره ی نقص / شرم     
طرحواره ی انزوای اجتماعی / بیگانگی
طرحواره ها ی حوزه خودگردانی و عملکرد مختل     
طرحواره ی وابستگی/ بی کفایتی
طرحواره ی آسیب پذیری نسبت به زیان و بیماری    
طرحواره ی خود تول نیافته / گرفتار    
طرحواره ی شکست
طرحواره ها ی حوزه محدودیت های مختل 
طرحواره ی استحقاق / بزرگ منشی    
طرحواره ی خویشتن داری و خودانضباطی ناکافی
طرحواره  های حوزه دیگر جهت مندی    
طرحواره ی اطاعت
طرحواره ی ایثار
طرحواره  های حوزه گوش به زنگی بیش از حد و بازداری
طرحواره ی بازداری هیجانی
طرحواره ی معیارهای سختگیرانه و عیب جویی افراطی
پیشینه ی پژوهش
تحقیقات انجام شده در داخل کشور
تحقیقات انجام شده در خارج کشور
نتیجه گیری