فشار عصبي را پاسخي دانسته‌اند كه فرد براي تطبيق با يك وضعيت خارجي متفاوت يا وضعيت عادي به صورت رفتاري، رواني و يا جسماني از خود بروز مي‌دهد(الوانی ، 1382).بسياري از چيزها مي‌توانند باعث ايجاد فشار عصبي شوند(مورهد، 1385). در اين بخش سه مجموعه وسيع را تحت عنوان فشارهاي عصبي سازماني، فشارهاي عصبي زندگي ( فردي) ، فشارهاي عصبي محيطي نشان مي‌دهد.

 ‌فشارهاي عصبی سازمانی 
   همان‌طوري كه فشار عصبي در جسم ما به مرور انباشته مي‌شود، درسازمان نيز فشار عصبي روي هم انباشته مي‌گردد كه در حالت شديد، فشار عصبي موجب تخريب جو سازماني، عملكرد سازماني و كاهش اثر بخشي سازمان مي‌گردد(اداره كار و امور اجتماعي،1373).

 فشار عصبي سازمان ريشه در انتظاراتي دارد كه سازمان در فرد ايجاد مي‌كند(شكاري ،1378). به دو دليل بررسي فشار عصبي سازمان ضروري مي‌باشد كه عبارتند از: 
1- قصور در رسيدگي به فشار عصبي سازماني مي‌تواند بر توان منابع انساني يك سازمان، زيان‌هاي سنگيني وارد سازد و پي‌آمدهاي منفي اقتصادي و اجتماعي مانند كاهش توليد، توليد پر از نقص، غيبت، بدبيني سازماني و فرسايش نيرو را ذكر كرد.

2- هرگاه فشار عصبي سازماني به درستي باز شناخته شود و با تدبير و دورانديشي هدايت و سرپرستي گردد، مي‌تواند در بهبود كار و بالا رفتن خشنودي كارمند و افزايش بازده سازمان مؤثر آيد. در غير اين صورت سازمان بايد براي فشارهاي عصبي كه درون خود پديد مي‌آورد يا ناخواسته در درون آن پديد مي‌آيد، هزينه سنگيني را بپردازد. بر اين اساس توجه به سلامت و تندرستي سازماني يكي از زمينه‌هاي ضروري است كه در مديريت اساسي است و نبايد به هيچ وجه آن را فراموش نمود(جیمز،1995).

عوامل بي شماري در سازمان‌ها وجود دارد كه مي‌تواند منجر به ايجاد فشار عصبي گردد. در اين جا ابتدا به نظر دكتر جيمز و جاناتانكه به شكل جدولی به تصوير كشيده شده مي‌پردازيم و سپس عوامل سازماني مورهدگريفين را بررسي كرده و تجزيه و تحليل مي‌كنيم.
 

فهرست مطالب
2-3)استرس و فشار عصبی
2-3-1)  ماهیت و تعریف استرس
2-3-2-)ديدگاه‌هاي نظري استرس
2-3-3)ماهيت دوگانه فشار عصبي 
2-3-4)اجتناب ناپذیر بودن فشار عصبي
2-3-4)فشار عصبي و معيارهاي اندازه‌گيري 
2-3-6-)منابع ( عوامل ) فشارهاي عصبي
2-3-6-1) ‌فشارهاي عصبی سازمانی 
جدول 2ـ 1: عوامل سازماني فشار عصبي و رواني (جیمز،1995).
2-3-6-2)چهار مجموعه كلي فشار عصبي سازماني عبارتنداز(مورهد، 1385):
- الزامات وظیفه یا شغلي  :
•    تعارض در هدف
- الزامات دروش شخصي
مقدار برخورد با ديگران
ميزان تماس يا برخورد با افراد ساير بخش‌ها
فقدان حمايت اجتماعي
2-3-6-2)الگوهاي حمايت اجتماعي
- الگوي اثر اصلي
- الگوي ضربه‌گيري
حمايت ابزاري      
حمايت اطلاعاتي:
حمايت كاركردي: 

2-3-7)پيامدها ( عوارض) فشار عصبي و رواني
2-3-7-1) پيامدهاي فردي
2-3-7-2)پيامد فيزيولوژيكي
2-3-7-3)پيامدهاي رواني
2-3-7-4)پيامدهاي رفتاري
2-3-7-5)پيامدهاي سازماني

2-3-8)استراتژيهاي مقابله با استرس
2-3-8-1)استراتژي‌هاي مقابله فردي(رمضانی نژاد،1380).
2-3-8-2)استراتژي‌هاي مقابله سازماني(علوی ، 1370).
2-3-9)توصيه‌هاي كليدي براي مقابله با استرس
الف) غنا بخشيدن به زندگي معنوي خود:
ب) مديريت مالي:
ج:تنظيم وقت:
د: هدف گذاري:
هـ: ارزش گذاري فعاليت:
د: مهارت نظم بخشي:
ط : توجه به توانايي و سلامت جسمي:
2-3-10)فشار عصبي و تأثير آن بر عملكرد:
2-4)پیشینه تحقیق در مورد استرس و فشارهای عصبی
2-4-1) پژوهش‏های داخلي 
2-4-1-2)پژوهش های داخلی مرتبط با استرس
2-4-1) پژوهش‏های خارجي مرتبط با استرس  
2-5) جمع بندی تحقیق

منابع