این پایان نامه در مورد سازمان یادگیرنده است و هدف از آن بررسی روند تبدیل سازمان به یک سازمان یادگیرنده با تشریح تفاوتها و سطوح و مولفه های آن می باشد .

 

 

هرسازمانی ومدیریت آن لااقل درعالم حرف و آرزو خواستار تبدیل سازمان به سازمان یادگیرنده هست. اما درعمل، چالشی که همواره از ابتدای مطرح شدن و شهرت یافتن مفهوم  سازمان یادگیرنده از آن صحبت شده این است که: آیا پایبندی مدیران و اجرای دقیق آنچه که با عنوان سازمان یادگیرنده مطرح و شرایطی که برای آن برشمرده می‌شود، درعمل تحقق می‌یابد. برای تبدیل سازمان به یک سازمان یادگیرنده، چه رویکرد ظرفیت سازی مورد نظرباشد یا اینکه صرفاً جمع بندی تجارب مد نظرباشد، مدیران ودست‌اندرکاران سازمان باید به  ٣سوال اساسی زیرتوجه کنند: 

 


١- آیا سازگاری وتطابق لازم بین نیازهای سازمان وعلائم و ویژگیهای سازمان یادگیرنده وجود دارد؟

 


 ٢- آیا سازمان حاضراست منابع لازم را در راه تبدیل سازمان به یک سازمان یادگیرنده صرف نماید و در این زمینه خود را متعهد می‌داند؟     

 


٣- آیا مدیران و کارکنان سازمان، یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده را باوردارند و به رغم تعارضی که بین روند جاری چرخش امورسازمان و تبدیل سازمان به سازمانی یادگیرنده به‌طور اجتناب‌ناپذیرپیش می‌آید، سازمان و بخصوص مدیریت آن، خود را متعهد تبدیل سازمان به سازمانی یادگیرنده و ترویج و تقویت وتعمیق یادگیری سازمانی می‌داند و به این تعهد پایبند است؟ (پرداختچی، ١٣٨٣، ص ٥٤) 
 

 

 

 

 


فهرست مطالب

مقدمه      13
بخش اول: سازمان 
تعریف سازمان      15
ماکس وبر      15 
استیفن رابینز      16
تعریف مفهومی      17
انواع سازمان      18
اتزیونی      20
مینتزبرگ      21
طبقه بندی سازمانها برمبنای تئوری وعمل      22
تئوری سازمان      22
استیفن رابینز     25
ریچارد دفت      27
ساختارسازمانی      28
ابعاد سازمانی      29 
انواع ساختارنظری سازمانی      30
انواع ساختارعملی سازمانی      31
سازمان‌های افقی      33
تیم‌های خودگردان      34
ساختارشبکه‌ای پویا      35
بخش دوم: یادگیری
تعریف یادگیری      38
نظریه‌های یادگیری      40
تفاوت بین یادگیری و آموزش      41
انواع سازمان ازنظر توجه به یادگبری وعمل      42
یادگیری سازمانی      44
ضرورت یادگیری سازمانی      45
انواع یادگیری سازمانی      46
الف- یادگیری تک حلقه‌ای، دوحلقه‌ای، سه حلقه‌ای      47
ب- ادگیری انطباقی، پیش گیرانه، عملی      49
ج- انواع یادگیری ازدیدگاه شاین      50
سطوح یادگیری سازمانی      51
فرایند یادگیری سازمانی      52
مهارت‌های یادگیری سازمانی      53
تفاوت یادگیری سازمانی وسازمان یادگیرنده      54
بخش سوم: سازمان یادگیرنده 
تعریف سازمان یادگیرنده      57
سازمان یادگیرنده ازدیدگاه پیترسنج      58
سازمان یادگیرنده ازدیدگاه ریچارد دفت      67
سازمان یادگیرنده ازدیگاه مایکل مارکوارت      72
1- مدل سیستمی سازمان یادگیرنده      72
2- پروانه نمونه‌ی یک سازمان یادگیرنده      76
روند نبدیل سازمان به یک سازمان یادگیرنده      77 
سازمان یادگیرنده‌ی زایشی وانطباقی       81
مولفه‌های استراتژیک سازمان یادگیرنده      83
اهداف سازمان یادگیرنده      85
تفاوت سازمان‌های سنتی با سازمان‌های یادگیرنده      85

فهرست منابع       
منابع فارسی      
منابع انگلیسی      

 

 

فهرست جداول
جدول ٢-١: نوع‌شناسی روابط اطاعت      20
جدول ٢-٢: چهاردیدگاه استنلی و ون دو ون درباره‌ی تئوری سازمان      24
جدول ٢-٣: طبقه‌بندی تئوریهای سازمان براساس روند تاریخی شکل‌گیری آنها     25
جدول ٢-٤: ابعاد نظری تئوری سازمان      26
جدول ٢-٥: مقایسه‌ی الگوی سازمانی نوگرا و پسانوگرا      28
جدول ٢-٦: رابطه‌ی بین متغیرهای محتوایی و ساختار     31 
جدول ٢-٧: انواع ساختارسازمانی با توجه به متغیرهای ساختاری      31
جدول ٢-٨: ساختارسازمانی براساس نظریات مینتزبرگ و مقایسه‌ی آن با ابعاد ساختار     32
جدول ٢-٩: تفاوت یادگیری و آموزش      41 
جدول ٢-١٠: تفاوت ویژگی‌های یادگیری و آموزش      42
جدول ٢-١١: طبقه بندی انواع سازمان      43
جدول ٢-١٢: تفاوت بین یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده      56
جدول ٢-١٣: ویژگیهای سازمان یادگیرنده‌ی زایشی و انطباقی      82
جدول ٢-١٤: تفاوت سازمان یادگیرنده با سازمان سنتی      87 
جدول ٢-١٥: ویژگیهای سازمان یادگیرنده به دست آمده از تحقیق زارعی متین      88
جدول ٣-١: حجم جامعه و نمونه‌ی مورد بررسی پژوهش      96

 

 

فهرست اشکال
شکل ٢-١: تعامل ابعاد محتوایی و ساختاری سازمان      30
شکل ٢-٢: ساختارشبکه‌ای پویا      36 
شکل 2-3: ارتباط بین یادگیری تک حلقه‌ای و دو حلقه‌ای      48
شکل ٢-4: یادگیری سه حلقه‌ای      49 
شکل ٢-5: اصول سازمان یادگیرنده ازدیدگاه سنج      59
شکل ٢-6: مدل سیستمی سازمان یادگیرنده      73
شکل ٢- 7: زیرسیستم یادگیری      73
شکل ٢-8: زیرسیستم سازمان      74
شکل ٢-9: زیرسیستم افراد      74
شکل ٢-10: زیرسیستم دانش      75
شکل ٢-١1: زیرسیستم فن آوری      75
شکل ٢-١2: مراحل تبدیل شدن سازمان یک سازمان یادگیرنده      78
شکل ٢-١3: الگوی ایجاد سازمان یادگیرنده      80 
شکل ٢-١4: مقایسه‌ی جریان یادگیری درسازمان یادگیرنده و سازمان سنتی       85