دانلود پروپوزال رشته فلسفه اخلاق

بررسی تطبیقی نگاه ایمانوئل کانت و علامه جعفری به وجدان اخلاقی

 
 
 
بیان مساله
از جمله حالت ها و موضع هایی که اغلب ما انسان ها با آن مواجه شده ایم حالت رضایت از عمل و پشیمانی از آن است، انسانها هرگاه مرتکب کار زشت شده و خلاف و گناهی از آنها سر می زند، پس از آن پشیمان شده، خود را سرزنش می کنند و به گونه ای نا آرامی درونی را مبدل به آرامش می نمایند و اگر عمل خوبی از آنها سر بزند احساس رضایت خاطر می کنند و به نحوی خود را تشویق می نمایند و از این حالت احساس شادمانی می کنند. با توجه به نیاز به تغییر، انسانها در موقعیت های اخلاقی، در رابطه با دیگران، تلاش می کنند تصمیمی عاقلانه بگیرند. اما بعد از تصمیم گیری های خود دچار پشیمانی می شوند، و خود را سرزنش می کنند، چرا این چنین است؟ باید پذیرفت که توجیه هیچ پدیده ای غیر ممکن نیست مگر اینکه ما نخواهیم در پی پاسخی برای آن باشیم. بنابراین، با کمی تامل در باره این پدیده که همه انسانها با آن مواجه شده اند پی خواهیم برد که نیرویی که عامل پشیمانی در انسان ها است چیزی جز وجدان اخلاقی بیدار آدمی نیست. و تحت تاثیر این قوه درونی است که بشر از درستی عمل خود آگاه می شود.
 
پی بردن به اینکه یک پدیده از کجا نشات می گیرد، آغاز علم درباره این پدیده و پدیده های مشابه است. اما علم ما نسبت به آن پدیده به همین جا ختم نمی شود و اندیشمندان کسانی هستند که این مطلب را درک کرده اند و پا را فراتر نهاده اند و از یک پدیده به تئوری هایی با ارزش در مورد آن پدیده رسیده اند. هر اندیشمندی که به مطالعه پدیده ای می پردازد چنین نیست که مساله را به طور کلی حل کرده باشد و نیاز بشر را به تحقیق در باره آن پدیده برطرف نموده باشد. بلکه تاریخ علم و دانش پر از نظریه هایی است که در ابتدا مورد پذیرش عموم بوده اند و در ادامه با ظهور نظریه های جدید در باره آن پدیده جای خود را به آن داده اند.
 
درباره وجدان، کسانی که به نظریه پردازی پرداخته اند در طول تاریخ فراوانند و هر یک برای رفع مشکلات نظریه های قبلی در آن زمینه به نظریه پردازی برداخته اند. هر اندازه که آگاهی بشر بیشتر می شود با ظهور نظریه ای جدید که قدرت تبیین بیشتری در باره وجدان دارند روبرو خواهیم شد. در چنین شرایطی، آیا لازم نیست که از منظر نظری برای درک بهتر وجدان و روشنگری در این زمینه، به پژوهش بپردازیم و در این راستا به وظیفه انسانی خود عمل نماییم؟. آیا معرفت شناسی در باب وجدان، درک این قوه درونی را که خداوند در نهاد آدمی نهاده است آسانتر نمی کند؟. از طرفی واضح است که وجدان یکی از مفاهیم کلیدی اخلاق است و مساله اخلاق همیشه برای بشریت مهم بوده و همواره عده زیادی در طول تاریخ در این زمینه اظهار نظر کرده اند. بنابرین، آیا اندیشه های صورت گرفته در قلمرو اخلاق به ویژه وجدان اخلاقی نشان دهنده ابهام در فهم این قلمرو نیست؟. با توجه به سوالات فوق می توان چنین گفت که انجام پژوهش در این حوزه، لازم است. 
 
 
 
 
واژگان کلیدی:

وجدان اخلاقی

اراده نیک

اختیار

تکلیف( وظیفه)

امر مطلق

ایمانوئل کانت و علامه محمد تقی جعفری(ره)

 
 
 
مقدمه:
هدف نهایی هر تحقیق یافتن پاسخی مناسب به پرسشهای تحقیق می باشد. بدین لحاظ در این تحقیق سعی شده است بر اساس مطالعات صورت پذیرفته برای فرضیه های تحقیق تحلیلی قابل قبول ارائه شود.بنابراین، تلاش شد تا پس از بیان مبانی فکری اندیشه های کانت و علامه جعفری در باب وجدان که در فصل دو و سه آمد، بر اساس اینن مبانی فرضیه های پژوهش در فصل چهارم مورد آزمون قرار گیرد.
 
در این بررسی هر یک از این دو اندیشمند در پاسخ به سوالات دیدگاه خاص خود را داشتند و پاسخ هایی را بر اساس دیدگاه آن دو بیان نمودیم و تفاوت های فکری آن دو را نیز ذکر کردیم. در در نهایت نتیجه تحقیق را بیان نمودیم و با بیان پیشنهادات پژوهشی، آنچه در این پژوهش حاصل شد، ذکر کنیم. با این حال در انجام تحقیق با محدودیت هایی روبرو بودیم که ذکر آنها باعث می شود در تحقیقات آتی این ایرادات تا جایی که ممکن است، برطرف شود. در انجام هر پژوهش محقق با یک سری محدودیت ها مواجه است که محقق را در انجام پژوهش محدود می نماید و دست او را در دسترسی به موارد لازم برای یک پژوهش بدون ایراد با مشکل مواجه می نماید در ادامه به مواردی که در انجام پژوهش با آن مواجه بودیم بیان می داریم.
 
از جمله محدودیت هایی که در این زمینه قابل ذکر است و از اهمیت ویژه ای برخوردار است، مساله دسترسی به منابع دسته اول است. منظور از منابع دست اول کتاب های کانت است که به زبان آلمانی است و به دلیل نا آشنایی با این زبان امکان استفاده و دسترسی به این کتابها مشکل است و اکثر کتابهایی که در کشور از کانت ترجمه شده است، ترجمه مستقیم از زبان آلمانی به فارسی نیست و معمولا این کتاب های دسته اول آلمانی ابتدا به انگلیسی ترجمه شده و در ادامه به فارسی ترجمه شده است و احتمال بد فهمی و تغییر معنای اندیشه های کانت وجود دارد. و شاهد این امر کتابهای ترجمه شده از کانت در ایران است که وقتی به کتابی که دو نفر آن را ترجمه کرده اند رجوع می کنیم، دو معنای متفاوت از متن آنها ممکن است برداشت شود.
 
از دیگر محدودیت های پژوهش حاضر در باره اندیشه های علامه جعفری است. با اینکه در بحث وجدان مطالب زیادی از ایشان به چاپ رسیده است اما هنوز بعضی از آثار ایشان که در چارچوب سخنرانی بوده است. از کیفیت صوتی مناسبی برخوردار نیست و هنوز به کتاب تبدیل نشده است و محقق در حین پژوهش با این گونه محدودیت مواجه شده است.همچنین، دسترسی به منابع مرجع است و به دلیل اینکه بعضی از کتابهای علامه دارای چندین جلد است. معمولا در کتابخانه ها جزء کتاب های مرجع قرار دارد و نمی توان ّنها را به امانت گرفت. از طرفی یکی دیگر از عواملی که در انجام یک پژوهش با کیفیت بالا موثر است دسترسی به صاحب نظرانی است که در این حوزه، صاحب نظر محسوب می شوند و برای انجام یک پژوهش نیاز است که نظر آنها در این باره مد نظر قرار گیرد و به دلیل مشغله های کاری آنها دسترسی به آنها محدود است.
از دیگر محدودیت های پژوهش نبودن نهادی جامع است که تمام تحقیقات صورت گرفته در آن به ثبت رسیده و موجود باشد. تا محققان بتوانند از طریق آن اطلاعات جامعی در باره حوزه تحقیق خود حاصل نمایند.
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
چكیده فارسی 1
 
فصل اول: كلیات 2
مقدمه 3
1-1 . بیان مساله 3
2-1 . ضرورت واهمیت پژوهش 5
3-1 . روش پژوهش 6
4-1 . اهداف پژوهش 7
1-4-1 . هدف كلی 7
2-4-1 . اهداف جزئی 7
5-1 . سوالات پژوهش 7
6-1 . فرضیات پژوهش 8
منابع