جهاد، خودكفایی و امنیت غذایی

 
 
چكیده:
قضاوت درباره پدیده‌ها بر اساس تاثیر آنها بر بسط قابلیت‌هایی است كه جامعه از آن منتفع می‌شود، از این منظر مدیریت جهادی به عنوان پدیده‌ای تأثیرگذار قابل بررسی و تحلیل است. این پدیده حاصل تعالیم الهی و انسان‌ساز اسلام است كه در جریان دو رویداد تاریخی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی عینیت یافت و موفقیتها و فرصت‌هایی در عرصه‌های مختلف مدیریتی كشور ایجاد نمود، اما گسترش آن تداوم نیافت. استقلال و امنیت كشور از جمله هدف‌های مقدسی هستند كه در عرصه‌ی مدیریت جهادی جایگاه مهمی را به خود اختصاص می‌دهند. زیر حوزه‌های اهداف فوق شامل مفاهیم كلیدی " خودكفایی" و "امنیت غذایی" می‌باشند كه به طور جدی مورد توجه مدیریت جهادی قرار گرفته‌اند.
 
 مدیریت جهادی با حذف یا كاهش فرآیندهای دیوانسالارانه‌ی زاید و تكیه به عواطف ایمانی و منافع ملی مفاهیم پیش‌گفته را پی گرفت و به نتایج قابل توجهی دست یافت. بررسی‌های انجام شده در این مطالعه نشان می‌دهد كه افزایش تولید و تأمین غذای كافی مرهون راهبردها، روش‌ها و فضایی است كه در قالب مدیریت جهادی ایجاد شده است، به طوری‌كه دسترسی به نتایج بدست آمده در شرایطی غیر از این با صرف هزینه‌ها و انرژی بسیار بیشتری امكان وقوع داشت. بر این اساس مدیریت جهادی با اتكاء به تواتمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی و حذف موانع و محدودیت‌ها فرصت‌های گسترده‌ای در عرصه تولید و خودكفایی بخش كشاورزی فراهم نمود و با ارتقاء قابل ملاحظه ضریب امنیت غذایی، به اقتدار و استقلال كشور كمك شایان توجهی نموده است.
 
بررسی روند تولید محصولات كشاروزی پس از تشكیل جهاد كه همزاد انقلاب اسلامی است، بویژه در دهه‌ی اول حاكی از موفقیت‌های زایدالوصف و كارآمدی مدیریت جهادی در عرصه خود كفایی و امنیت غذایی نشان می‌دهد. مدیریت جهادی بعداً و در یك فرایند میان مدت فرصتهای بسیار مناسبی را برای دستیابی به خود كفایی در محصولات دامی فراهم آورده و موجب ایجاد امنیت غذایی بویژه از منظر ارتقاء كیفیت و حركت به سمت امنیت غذایی از جنبه سیری سلولی شده است ضمن اینكه سایر نتایج تبعی آن از قبیل ایجاد فرصت‌های شغلی،فقرزدایی و زمینه‌سازی برای توسعه روستایی را نباید از یاد برد. همسو با این اقدامات و انتشار فنآوری‌ها تا حد امكان مناسب، ارتقاء دانش فنی تولید كنندگان، افزایش بهره‌وری مورد توجه قرار گرفت و منافع این دستاوردها هم نصیب تولید كنندگان و هم جامعه گردید، به همین سبب انگیزه‌های لازم برای مشاركت در فعالیت‌های تولیدی شتاب گرفت.
 
 با تجارب حاصل از خودكفایی در محصولات دامی، و با تغییرات ساختاری ایجاد شده، افزایش تولید و دستیابی به امنیت غذایی محصولات اساسی زراعی هدف‌گذاری گردید. در مجموع مدیریت جهادی با راهبردی مشخص و انتخاب آگاهانه سیاست‌ها و راهكارهای اجرایی فرصت‌های مناسبی در بخش تولید خلق نموده است و با همسو كردن منافع مردم با منافع ملی خود را متعهد به سیاست‌های اعلامی برای توسعه بخش نموده است و از این رهگذر مدیران كارآمد خلاق و آزموده تربیت نموده كه در عرصه‌های مختلف مشغول به فعالیت شده‌اند لذا در این مقاله تلاش شده است نقش مدیریت جهادی صرفاً در ایجاد بسترهای مناسب برای خودكفایی و امنیت غذایی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و سایر موارد كه در جای خود حایز اهمیت است در مطالعات دیگر بررسی گردد. 
 
 
 
کلمات کلیدی:

جهاد

خودكفایی

امنیت غذایی

رفاه اجتماعی

مدیریت جهادی

 
 
فهرست مطالب
جهاد، خودكفایی و امنیت غذایی 1
چكیده: 3
مبانی ایدئولوژیكی حكومتی و وظایف دولت 5
تشكیل حكومت جهانی و وحدت اسلامی 6
وظایف مردم و دولت در قبال هم 7
رفاه اجتماعی، عدالت و... 7

نگاه امنیتی در جهان و ضرورت توجه به درون: 8

خودكفایی ضرورت امنیت ملی: 10
خودكفایی و قدرت سازی: 13

رویكردهای نظری در امنیت غذایی 16

چرایی خودكفایی 17
امنیت غذایی و سیاست های مربوطه دراسناد فرابخشی 19
جهاد در مفهوم و عمل: 21
جهاد نهادی پویا و توانمند: 24
ضرورت توجه به خودكفایی وامنیت غذایی با رویكرد جهادی 25

دیدگاه حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری درباره خودكفایی: 26

پویایی اندیشه امام طی دهسال رهبری در ارتباط با خودكفایی: 28

نگاه به امنیت غذایی در سایر كشورها 31

آمریكا: 31
كانادا 32
برزیل 32
مكزیك 33
جامائیكا 34
هندوستان 34
پاكستان: 36
سری‌لانكا 36
بنگلادش 36
فیلیپین 37
اردن 37
مصر 38
تونس 39
نتیجه گیری: 40